Ga naar de inhoud

Op het potje gaan leren ze zo

Het kan een hele uitdaging lijken, maar het is iets waar alle ouders mee te maken krijgen: potjestraining komt eraan. Op het potje gaan is een nieuwe vaardigheid die je kindje moet leren. Dit gaat best wanneer je het rustig aanpakt en op het tempo van je kind. Geduldig zijn, zal ze helpen, ook wanneer je soms gefrustreerd raakt. Ben je niet zeker hoe of wanneer je ermee van start moet gaan? Wij proberen je hier alle nodige informatie te geven.

Wanneer is het tijd om dat potje boven te halen?

De eerste vraag die in het hoofd van ouders opkomt, is wanneer ze moeten starten met de potjestraining van hun kleintje. Als je denkt dat we je hier een vaste leeftijd kunnen geven waarop kindjes er klaar voor zijn, moeten we je helaas teleurstellen, want het kan verschillend zijn voor elk kind. Kinderen kunnen hun blaas en darmen onder controle houden als ze er fysiek klaar voor zijn en als ze droog en schoon willen zijn. Het ene kind kan al zonder luiers wanneer het ongeveer 2 jaar is, bij andere kinderen duur het tot ze 5 jaar zijn of ouder. Je kan proberen uit te zoeken wanneer je kindje er klaar voor is door de signalen op te pikken. Ze beginnen bijvoorbeeld te weten wanneer ze plassen en kunnen je vertellen dat ze dat doen, of ze gaan misschien friemelen of ergens rustig of verborgen naartoe gaan wanneer ze moeten plassen, of ze beginnen op te merken wanneer ze een natte of vuile luier hebben. Je kan jezelf ook een aantal vragen stellen. Als het antwoord vooral ja is, is je kindje er misschien wel klaar voor.

  • Kan je kindje naar een potje stappen en erop gaan zitten?
  • Kan je kindje zijn of haar broek naar beneden trekken en die weer optrekken?
  • Kan je kindje droog blijven gedurende 2 uur?
  • Kan je kindje basisinstructies begrijpen en opvolgen?
  • Kan je kindje communiceren wanneer hij of zij naar het toilet moet gaan?
  • Lijkt je kindje geïnteresseerd in het toilet gebruiken of “grote-kindjes-ondergoed” dragen?

Het is niet alleen je kleintje die er klaar voor moet zijn, jij als ouder of zorgverlener tellen ook mee. Hou er rekening mee dat je een kind niet kan forceren. Probeer potjestraining wanneer er geen grote veranderingen zijn in de routine van je kind. Sommige ouders vinden het makkelijker om in de zomer te starten, omdat ze dan minder kleertjes moeten uittrekken en de gewassen kleren sneller drogen. Denk er ook aan dat ongelukjes onvermijdelijk zijn en kinderen daarvoor straffen heeft geen zin. Plan potjestraining wanneer je de tijd en energie hebt om consistent te zijn gedurende een langere periode.

Peuterpotje met doorspoelgeluid
Peuterpotje met doorspoelgeluid

Te nemen stappen bij een potjestraining

Een potje gebruiken is helemaal nieuw voor je kindje, dus laat ze geleidelijk wennen aan het idee. Er zijn wel een aantal dingen die je kan voorbereiden.

  • Praat met je kleintje over het verversen van z’n luier zodat ze alles begrijpen wat te maken heeft met pipi en kaka en wat een natte luier betekent.
  • Plaats een potje in de badkamer, of nog beter waar je kindje het meeste tijd spendeert, en leg uit waarvoor het dient. Het helpt wanneer ze jou het toilet zien gebruiken en je daarbij uitlegt wat je doet. Een leuke manier om ze de gelijkenissen te laten zien met wat mama en papa doen, is door een peuterpotje met doorspoelgeluid te gebruiken! Aan de hand van hun speelgoed uitleggen waar een potje voor dient, kan ook helpen.
  • Moedig je kindje aan om op het potje te gaan zitten, met kleren aan om te beginnen. Zorg ervoor dat zijn/haar voetjes rusten op de grond of op een stoeltje.

Wanneer je begint met the real deal, kan je deze stappen in je achterhoofd houden:

  • Plan de potjespauzes. Laat je kindje zonder luier op het potje zitten gedurende een paar minuten, met tussenpozen van twee uur, maar ook 's morgens en direct na het dutten. Voor jongens is het best om ze zittend te leren plassen. Blijf bij je kleintje en lees samen een boekje of speel wat terwijl hij of zij zit. Laat je kind opstaan wanneer hij of zij wil. Beloon ze zelfs als ze gewoon even op het potje zitten.
  • Maak dat je er -snel- bent! Wanneer je signalen oppikt dat je kind misschien naar het toilet moet, reageer dan snel. Help ze om deze signalen ook beter te leren herkennen, onderbreek wat hij/zij aan het doen is en rep je naar het potje. Beloon je kindje wanneer hij/zij zegt dat hij/zij naar het toilet moet en probeer ze losse, makkelijk uit te trekken kledij aan te doen.
  • Leer ze wat hygiëne. Leer je kindje het toilet door te spoelen (en zelfs doekjes te gebruiken) en zorg ervoor dat ze hun handen wassen nadien. Een speelse manier om ze te leren hoe volwassenen het doen, is met het peuterpotje met realistisch doorspoelgeluid. Oefenen om het toilet door te spoelen: check! Oefenen om doekjes te gebruiken: dubbelcheck!
  • Neem het overal met je mee. Wanneer je ergens naartoe gaat, neem het potje dan met je mee, zodat je kindje begrijpt dat hij/zij overal op het potje moet gaan, elke keer hij/zij moet.
  • Weg met luiers. Na een paar weken met succesvolle potjespauzes en waarin ze het overdag droog kunnen houden, is je kindje misschien wel klaar om luiers in te ruilen voor oefenbroekjes of ondergoed. Ze zullen in de wolken zijn wanneer het hen lukt, dus vier dit succes zeker! Laat ze teruggaan naar luiers wanneer het ze niet lukt om droog te blijven.

Wanneer het allemaal niet zo erg goed gaat en je kleintje geen fan is van z’n potje, neem dan een pauze. Je kind dwingen als hij of zij niet klaar is, kan leiden tot een frustrerende machtsstrijd. Probeer dan gewoon nog eens na een paar weken of zelfs maanden.

 

Peuterpotje met doorspoelgeluid    

Het droog houden ‘s nachts

‘s Nachts kan het een hele andere uitdaging zijn als het gaat over potjestraining. Het duurt gemiddeld langer voor kinderen om ook ’s nachts droog te kunnen blijven. Sommige leren dit tussen de 3 en 5 jaar, anderen hebben het pas echt onder de knie wanneer ze 7 jaar zijn. Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat ze perfect op het potje kunnen gaan overdag, vooraleer je begint met nachten zonder luiers. Wanneer de luier van je kindje gedurende een aantal ochtenden droog is, of alleen maar lichtjes vochtig, wanneer ze wakker worden, zijn ze misschien wel klaar voor potjestraining ’s nachts.

Dit kan je aanpakken door ervoor te zorgen dat het laatste wat ze doen voor het slapengaan, naar het potje gaan is. Zorg er ook voor dat het potje in de buurt staat, zodat ze het kunnen gebruiken wanneer ze ’s nachts moeten plassen. Gebruik gedurende de trainingsperiode oefenbroekjes en matrasovertrekken wanneer je kind slaapt.

Ongelukjes kan je niet vermijden

Er gaan sowieso ongelukjes gebeuren, geen enkel kind kan op 1 dag tijd perfect op het potje gaan. Wanneer er een ongelukje gebeurt, maak het gewoon schoon en probeer opnieuw. Blijf kalm en probeer je kindje niet te straffen. Wanneer jij er geen ophef rond maakt, zullen zij zich niet angstig voelen en is het waarschijnlijker dat het wél lukt de volgende keer. Trek ze kleren aan die makkelijk te wisselen zijn en vermijd kledij met ritsen of veel knoopjes. Hou wat schoon ondergoed en kledij in de buurt, vooral op school of in de kinderopvang.

Wanneer ze echt wel klaar lijken voor potjestraining, maar het niet lukt en de moeilijkheden blijven duren, raadpleeg dan best je kinderarts. Hij/zij kan je advies geven en controleren of er geen onderliggende oorzaak is.